Ürün Lisanslama – MAK ve KMS Kavramları
Son zamanlarda özellikle Windows 8’in yaygınlaşmasıyla birlikte sık sık duyduğumuz MAK ve KMS kavramlarına değinmek istiyorum.
RTM Nedir : CD/DVD ile satılan ve tek bir bilgisayarı lisanslamak için kullanılabilecek ürünlerdir.
VL Nedir: Ticari şirketlerde lisanslama işlemini kolaylaştırmak için hazırlanmış özel dağıtımlardır. Kullanılış bakımından RTM ve VL arasında hiçbir fark yoktur. Sadece lisanslamada farklılıklar vardır.
Ticari şirketler, Windows Vista döneminden önce VL (Volume Licensing) kapsamında satın aldıkları tüm ürünlerin aktivasyonunu yapma zorunda değildiler. Windows ürünlerini illegal olarak kullananların sayısında artış olmasıyla birlikte özellikle de VL ürünlerin aktivasyon istememesinden dolayı kaynaklanan zafiyeti gidermek için etkinleştirme işlemi, Windows Vista ile birlikte VL ürünler için de standart hale geldi.
2006’dan beri Microsoft, MAK ve KMS sistemlerini VL kapsamındaki ürünlerin aktivasyon işlemlerini tamamlayabilmeleri için kullanmaktadır.
MAK Nedir?
MAK, Multiple Activation Key (Çoklu Etkinleştirme Anahtarı): Microsoft ürünlerinin tek tek etkinleştirilmesi için kullanılan yöntemdir. MAK ile aktivasyon işlemini gerçekleştirmek için Online yada Offline (Telefon ile) ürünlerin Microsoft tarafından doğrulanması gerekir. Ticari kuruluşlar VL ürün satın alırken bu lisansın kaç defa kullanılacağını belirterek lisans edinirler. Örneğin 5000 defa kullanılabilecek bir lisans anahtarı satın aldığınızda lisans anahtarını 5000 ayrı bilgisayara yükleyip etkinleştirme işlemini gerçekleştirebilirsiniz.
MAK ile yapılan etkinleştirmede ilgili yazılım Microsoft tarafından doğrulanmış olur ve tüm ürün güncellemelerini sorunsuz bir şekilde alabilir. MAK ile yapılan etkinleştirmede ilgili yazılım kalıcı olarak etkinleştirilir ve bilgisayarda önemli donanım değişikliği yapılmadığı taktirde yeniden etkinleştirme yapılmasına gerek kalmaz.
KMS Nedir?
KMS, Key Management Service (Anahtar Yönetim Servisi) ürünlerin, Microsoft tarafından onaylanmış yerel bir sunucu üzerinden yapılmasına izin verir. KMS kullanılarak ilgili ağ üzerinde bulunan bilgisayarların her birinin Microsoft sunucularına bağlanıp ürün doğrulaması yapmalarına gerek kalmaz. KMS kullanıldığı taktirde ağ üzerinde bulunan client’larda lisanslama işlemi için her hangi bir işlem yapılması gerekmez. KMS’de client’ların internete bağlı olmalarına gerek yoktur. Sadece sunucunun internete bağlı olması, KMS’nin çalışması için yeterlidir. KMS’de client’lara lisans kurulmasına gerek yoktur. (en büyük kolaylık)
Client sistemler 180 günde bir kendi yerel ağlarındaki sunucu yardımıyla etkinleştirme işlemlerini yenilemek zorundadırlar.
KMS ile etkinleştirilen sistemler MAK ile etkinleştirilen sistemler kadar geniş haklara sahip değildirler.
Örneğin: Windows 8’i KMS üzerinden etkinleştirip kullanan client bilgisayarlar Windows 8.1’i Windows Mağaza’sı üzerinden göremezler. Bunun sebebi, ilgili client sistemin lisans konusunda KMS serverine bağlı olmasından kaynaklanmaktadır.)
KMS, çok sayıda bilgisayar çalıştıran kuruluşlar için uygundur. Bilgisayar lisanslarıyla tek tek uğraşmak istemeyen kuruluşlar KMS sistemini tercih etmelidirler.
———–
Akıllara takılabilecek olası sorular:
RTM kutularından çıkan lisans anahtarları MAK mıdır?
Hayır. RTM’lerle birlikte gelen lisanslar sadece bir bilgisayar için kullanılabilir. Bu yüzden RTM’ler MAK gibi değildirler. Aynı lisansı farklı sistemlerde kullanamazsınız.
KMS ile yapılan aktivasyon kaç gün geçerlidir?
KMS üzerinden max. 180 günlük etkinleştirme yapılabilinmektedir. Buradaki gün (ve saat) sayısı tamamen Microsoft tarafından belirlenmiş bir değerdir. İllegal yollardan yapılabilecek aktivasyonların ve kaçak lisans kullanımının önüne geçmek için KMS’de 6 aylık bir süre sınırı vardır.
8BITS 